بررسی برخی از ساز و کارهای تحمل به تنش کم آبی در ژنوتیپ‏های گندم نان (Triticum aestivum L.)

نویسندگان

  • حوریه توکلی حسنکلو دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
  • سودابه جهانبخش استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
  • علی عبادی دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده مقاله:

به منظور بررسی برخی ویژگی­های فیزیولوژیک تحمل به تنش کم آبی در ژنوتیپ­های گندم نان، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در گلخانه تحقیقاتی و آزمایشگاه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح تنش کم آبی (35، 60 و 85 درصد ظرفیت زراعی) و پنج ژنوتیپ گندم نان (C-88D-7، C-88D-17، C88D-19، C88D-20 و رقم میهن) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که در اکثر ژنوتیپ­ها با افزایش شدت تنش کم آبی، مقاومت روزنه­ای، میزان پرولین و قندهای محلول به طور معنی­داری افزایش یافته و با تشدید تنش در ژنوتیپ­های مورد بررسی کاهش پایداری غشا، پتانسیل اسمزی، میزان اسیدهای آمینه لیزین و متیونین و عملکرد کوانتومی فتوسیستم 2 مشاهده شد. به نظر می‌رسد که افزایش تجزیه لیزین و متیونین در اثر تنش، منجر به افزایش سنتز پرولین در جهت افزایش تنظیم اسمزی تنش شده باشد. در این آزمایش ژنوتیپ C-88D-17 کمترین کاهش زیست توده را طی تنش نشان داد که ممکن است به دلیل افزایش مقاومت روزنه­ای، پایداری غشا و کاهش میزان پتانسیل اسمزی در شرایط تنش شدید باشد. رقم میهن نیز بیشترین میزان پرولین و قند محلول را تولید کرده و مقاومت مناسبی نسبت به تنش کم آبی نشان داد، به طوری که زیست توده آن کمتر تحت تأثیر تنش قرار گرفت. با توجه به این نتایج می­توان رقم میهن و ژنوتیپ C-88D-17 را ژنوتیپ­های متحمل و ژنوتیپ­هایC-88D-19  و  C-88D-7را نیمه متحمل نسبت به تنش کم آبی معرفی کرد. همچنین، از آنجایی که ژنوتیپ C-88D-20 کمترین تجمع پرولین و زیست توده را نسبت به سایر ژنوتیپ­ها تحت شرایط تنش داشت و کاهش انباشت قندهای محلول در آن مشاهده شد، به نظر می­رسد این ژنوتیپ نسبت به سایر ژنوتیپ­ها حساس‌تر به تنش کمبود آب باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی برخی از ساز و کارهای تحمل به تنش کم آبی در ژنوتیپ‏های گندم نان (triticum aestivum l.)

به منظور بررسی برخی ویژگی­های فیزیولوژیک تحمل به تنش کم آبی در ژنوتیپ­های گندم نان، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در گلخانه تحقیقاتی و آزمایشگاه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه سطح تنش کم آبی (35، 60 و 85 درصد ظرفیت زراعی) و پنج ژنوتیپ گندم نان (c-88d-7، c-88d-17، c88d-19، c88d-20 و رقم میهن) بودند. ن...

متن کامل

توارث تحمل به تنش شوری در برخی از ارقام ایرانی گندم نان (triticum aestivum l.)

تنش شوری همواره یکی از مهمترین جدی ترین تهدید ها برای افزایش عملکرد گیاهان به ویژه گندم نان به عنوان یکی از مهمترین منابع مواد غذایی مردم جهان، می باشد. اطلاع از نحوه توارث صفات عملکرد و اجزای عملکرد یکی از مهمتریناولین اصول اصلاح برای مقابله دستیابی به ارقام متحملبا به تنش شوری در گندم است. در این تحقیق به منظور مطالعه عمل ژن بر روی عملکرد و اجزای عملکرد، هفت رقم ایرانی گندم نان ایرانی شامل فل...

بررسی توارث نمرۀ تحمل به تنش خشکی در گندم نان (Triticum aestivum L.)

    برای افزایش تحمل به خشکی در گندم نان طراحی یک برنامة صحیح به‌نژادی با توجه به چگونگی توارث و عمل ژن‌های مرتبط با این صفت لازم است. در این آزمایش نه رقم گندم نان به همراه نتاج 2F به‌دست‌آمده از آنها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دو شرایط عادی (نرمال) و تنش خشکی ارزیابی شدند. شاخص‌های حساسیت/تحمل تنش برای ژنوتیپ‌های مورد بررسی، محاسبه شدند و نمرة تحمل به تنش (STS) با استفاده از مقادیر ا...

متن کامل

ارزیابی القای تحمل به تنش کم آبی با استفاده از پیش تیمار بذر در ارقام گندم (.Triticum aestivum L)

جهت ارزیابی اثرات پیش تیمار بذر در القای تحمل به تنش رطوبتی، آزمایشی تحت شرایط آزمایشگاهی و مزرعه‌ای در سال زراعی 8-1387 به صورت کرت های خرد شده در ایستگاه ساعتلوی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی اجرا شد که در آنچهار رقم گندم زرین و شهریار (از ارقام آبی)، سرداری و آذر (از ارقام دیم) به عنوان فاکتور اول و عامل‌های هیدرو پرایمینگ (آب مقطر)، اسمو پرایمینگ (پلی اتیلن گلیکول8...

متن کامل

تحمل به تنش شوری در برخی ارقام گندم نان (triticum aestivum l.) ایرانی

گندم نان با نام علمی triticum aestivum l. دارای تحمل متوسط به شوری است. شوری خاک یکی از مهم تری عوامل محدود کننده ی تولید گیاهان زراعی محسوب می شود. برای حل این مشکل، شناسایی و معرفی ارقام متحمل به شوری ضروری می باشد. به منظور مقایسه ی چندین رقم گندم نان ایرانی و شناسایی ارقام متحمل و حساس به شوری، 41 رقم گندم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط بدون تنش و تنش شوری بررسی شدن...

واکنش لاین‌های گندم نان (Triticum aestivum L.) به تنش شوری

به منظور ارزیابی پتانسیل عملکرد دانه لاین‌های گندم نان در شرایط تنش شوری، مدل‌سازی عملکرد دانه در تنش شوری و انتخاب ژنوتیپ‌های برتر جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی، 100 لاین گندم نان که شامل ژنوتیپ‌های حساس و متحمل به شوری بودند در قالب طرح لاتیس دوگانه در شرایط مزرعه‌ای شوری و بدون شوری در یزد و کرمان ارزیابی شدند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری را بین ژنوتیپ‌ها ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 1

صفحات  13- 25

تاریخ انتشار 2014-06-18

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023